Od kilku lat jesteśmy zaskakiwani coraz bardziej niepokojącymi informacjami dotyczącymi rosnącej liczby przypadków nadwagi i otyłości u dzieci. Coraz częściej lekarz pediatra zmuszony jest zalecić swojemu małemu pacjentowi dietę redukującą masę ciała. Konieczność odchudzania najmłodszych wynika z faktu, iż otyłość została uznana za chorobę – a każdą chorobę należy leczyć. Okazuje się jednak, że nadmierna masa ciała u dzieci ma drugie dno – poza rozwijającymi się w młodym wieku schorzeniami towarzyszącymi nadwadze, istnieje znacznie większe ryzyko pogorszenia stanu zdrowia w dorosłym życiu. Żywienie dzieci staje się zatem kwestią priorytetową dla każdego rodzica.
W ostatnich latach zauważalna jest tendencja wzrostowa dotycząca masy ciała u dzieci i młodzieży. Kiedyś problem nadwagi i otyłości wśród najmłodszych był incydentalny, dziś powoli staje się normą. W latach 1994–1995 przeprowadzono badanie koordynowane przez Instytut Matki i Dziecka. Wykazano w nim, że problem nadmiernej masy ciała w grupie wiekowej 7–17 lat dotyczył 8,7% dzieci i młodzieży, w tym otyłość występowała u 3,4% dzieci i młodzieży. Z kolei w badaniu przeprowadzonym przez IOTF (International Obesity Task Force) wykazano, że w latach 2002–2010 problem nadwagi dotyczył:
Ta i wiele innych analiz pozwalają zauważyć pewną stałą zbieżność. Po pierwsze – z roku na rok przybywa otyłych dzieci i młodzieży, a po drugie – problem nadwagi częściej dotyczy chłopców niż dziewcząt. Według szacunkowych prognoz, co roku w Polsce przybywać będzie 400 tysięcy dzieci z nadwagą oraz 80 tysięcy dzieci z otyłością.
Przyczyn lawinowego wzrostu przypadków nadwagi u dzieci należy dopatrywać się przede wszystkim w niezdrowym trybie życia. Mniejszy stopień aktywności fizycznej oraz coraz bardziej niezdrowa dieta to główni winowajcy. Nie bez znaczenia jest oczywiście tryb życia rodziców – w końcu to na nich wzorują się dzieci. Gdy rodzice są otyli, ryzyko wystąpienia otyłości u dzieci wynosi aż 70%. Jeśli natomiast rodzice są szczupli, ryzyko to znacznie maleje – do 10%.
Dzieci z nadwagą są od najmłodszych lat narażone na rozwój licznych powikłań nadmiernej masy ciała. Mowa nie tylko o ograniczonej sprawności ruchowej czy niskim poczuciu własnej wartości.
Nadwaga i otyłość prowadzą bowiem do takich powikłań jak:
Okazuje się jednak, że nadwaga i otyłość w pierwszych latach życia dziecka rzutują na całe przyszłe życie. Istnieją bowiem ścisłe zależności między nadwagą w dzieciństwie a występowaniem poważnych schorzeń w dorosłym życiu. Przede wszystkim – otyłość w młodym wieku zwiększa ryzyko otyłości w życiu dorosłym aż kilkanaście razy. Ale to nie koniec czarnej listy.
Inne znaczące powiązania dotyczą większego ryzyka rozwoju cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia, zespołu metabolicznego. Wykazano także związek między wysoką wartością BMI u dzieci a większą częstością występowania niektórych nowotworów (zwłaszcza raka jelita grubego). Ponadto nadwaga w okresie młodzieńczym zwiększa ryzyko śmiertelności u mężczyzn ze wszystkich przyczyn, ze szczególnym uwzględnieniem chorób układu krążenia. U mężczyzn zauważono ponadto większą częstość występowania dny moczanowej, a u kobiet – zapalenia stawów.
W świetle tych danych oczywiste jest, że edukacja żywieniowa od najmłodszych lat życia to najskuteczniejsza profilaktyka licznych schorzeń na przestrzeni całego życia. Jako rodzice jesteśmy odpowiedzialni za model żywienia naszego dziecka. Dbając o właściwy jadłospis dla dzieci, zapewniamy im zdrowy start w dorosłe życie. Natomiast dopuszczając do nadwagi, odbieramy naszym dzieciom szansę na zdrowie.
Przeczytaj także: Jak wygląda współczesna dieta Twojego dziecka?
Dietetyk kliniczny, specjalista ds. żywienia i popularyzator zdrowego stylu życia, znany z podejścia do diety ketogenicznej oraz indywidualnej pracy z pacjentem. Autor kursów online, praktycznych ebooków i licznych artykułów edukacyjnych. Aktywnie dzieli się wiedzą w social mediach, gdzie wspiera swoich odbiorców w osiąganiu zdrowych nawyków. Zobacz ofertę kursów: [Sprawdź kursy Grzegorza »]