Obie diety z wielu względów mają zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Główny dylemat wśród wegan wywołują źródła tłuszczów. Jak zatem wygląda dieta wegańska? Czy można być keto, nie jedząc produktów odzwierzęcych? Który model żywienia jest lepszy? W podjęciu decyzji pomoże Ci porównanie diety keto i wegańskiej.
Dieta ketogeniczna to strategia żywieniowa, w której drastycznie ogranicza się ilość spożywanych węglowodanów, zastępując je tłuszczami. Dzięki temu organizm przechodzi w stan ketozy, gdzie zamiast glukozy z węglowodanów, energię pozyskuje z ciał ketonowych, które powstają w procesie metabolizmu tłuszczów. Najczęściej stosują ją osoby, które chcą schudnąć i poprawić ogólny stan zdrowia.
Dieta wegańska to dieta roślinna, która wyklucza wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym mięso, ryby, jaja, nabiał i miód. Jest bogata w warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste, orzechy i nasiona. Najczęściej wybiera się ją ze względów etycznych, środowiskowych lub zdrowotnych.
Główną różnicą między dietą ketogeniczną, a wegańską jest źródło makroskładników. Dieta ketogeniczna opiera się na wysokim spożyciu tłuszczów, w tym zwierzęcych i umiarkowanym spożyciu białka – głównie pochodzącego z mięsa, ryb i jaj. Natomiast dieta wegańska wyklucza wszystkie produkty zwierzęce, a białko pochodzi z roślin strączkowych, orzechów, nasion i produktów zbożowych.
Obie różnią się też znacznie pod względem proporcji makroskładników. W diecie ketogenicznej głównym źródłem energii są tłuszcze, które stanowią, aż 65–85% dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Węglowodany są ograniczone do minimum (5–10%), a białko stanowi ok. 20% zapotrzebowania. Natomiast w diecie wegańskiej rozkład makroskładników jest bardziej zrównoważony. Oznacza to, że węglowodany stanowią główne źródło energii, a białko i tłuszcze są spożywane w mniejszych ilościach (10–15% białka i 25–35% tłuszczów).
Dieta ketogeniczna i dieta wegańska, ze względu na odmienny skład i proporcje makroskładników, mogą mieć różny wpływ na pracę jelit i skład mikrobioty jelitowej. Badania naukowe wskazują, że styl żywienia keto może prowadzić do zmniejszenia różnorodności mikrobioty jelitowej i zmian w jej składzie. Niektóre z tych zmian mogą być korzystne, np. zwiększenie liczby bakterii produkujących maślan, który ma działanie przeciwzapalne i ochronne dla jelit.
Natomiast dieta wegańska, bogata w błonnik i inne substancje prebiotyczne, może sprzyjać rozwojowi korzystnej mikrobioty jelitowej. Badania pokazują, że weganie mają bardziej zróżnicowaną mikrobiotę jelitową niż osoby na diecie tradycyjnej. Może to mieć pozytywny wpływ na zdrowie jelit, trawienie i odporność. Należy jednak pamiętać, że dieta, która eliminuje produkty odzwierzęce, może być uboga w niektóre składniki odżywcze, dlatego ważne jest, aby była właściwie zbilansowana.
Zarówno dieta ketogeniczna, jak i dieta wegańska, mogą wpływać korzystnie na odporność organizmu, choć mechanizmy tego działania są różne. Istnieją doniesienia naukowe, które sugerują, że dieta ketogeniczna może mieć pozytywny wpływ na odporność nabytą, czyli na zdolność organizmu do zwalczania konkretnych czynników chorobotwórczych. Może to być związane z wpływem ciał ketonowych na funkcjonowanie układu immunologicznego.
Sprawdź, jak poznać, czy jesteś w ketozie.
Natomiast dieta wegańska, bogata w witaminy, minerały i antyoksydanty, może wzmacniać odporność wrodzoną, czyli nieswoistą pierwszą linię obrony organizmu przed patogenami. Badania pokazują, że weganie rzadziej chorują na infekcje i ryzyko rozwoju chorób przewlekłych jest u nich mniejsze. Co nie znaczy jednak, że osoba prowadzona modelem ketogenicznym będzie miała gorsze wyniki.
Dieta ketogeniczna i dieta wegańska, choć na pierwszy rzut oka wydają się skrajnie różne, mogą być skutecznym narzędziem w odchudzaniu. Dieta ketogeniczna, dzięki ograniczeniu węglowodanów i wprowadzeniu organizmu w stan ketozy, sprzyja spalaniu tkanki tłuszczowej i zmniejsza apetyt. Z kolei dieta wegańska, bogata w błonnik i niskokaloryczne produkty roślinne, pomaga w kontroli spożywanych kalorii i zapewnia uczucie sytości.
Połączenie zalet obu diet, czyli korzystanie z diety ketogenicznej dla wegan, może przynieść jeszcze lepsze rezultaty w odchudzaniu, szczególnie osobom, które z jakichś względów nie chcą jeść mięsa. Dieta keto roślinna eliminuje z jadłospisu produkty bogate w węglowodany, a zwiększa spożycie zdrowych tłuszczów roślinnych (np. awokado, nasiona i orzechy, oleje roślinne) i białka roślinnego (tofu, rośliny strączkowe).
Należy jednak pamiętać, że dieta ketogeniczna dla wegan wymaga starannego planowania posiłków i monitorowania spożycia poszczególnych składników odżywczych. Najbezpieczniej jest oddać się w ręce doświadczonego ketoDietetyka.
