Jak nazwa wskazuje, jest to ciśnienie krwi w naczyniach krwionośnych. Normalne ciśnienie krwi występuje, gdy serce jest zdrowe, a naczynia krwionośne odpowiednio elastyczne. Niskie ciśnienie krwi może powodować zawroty głowy, na przykład po tym, gdy wstaniesz krzesła po dłuższym czasie. Zwykle jest niegroźne i może być efektem odwodnienia lub niedoboru soli. Lekko lub umiarkowanie podniesione ciśnienie nie daje zwykle wyraźnych objawów (niekiedy może się pojawić lekki ból głowy). Mocno podniesione ciśnienie powoduje silne bóle głowy, zmęczenie i nudności. Jest efektem zwiększonej ilości osocza i soli we krwi, jak również pogrubienia ścian naczyń krwionośnych.
Podwyższonego ciśnienia krwi łatwo nie zauważyć. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że problem ich dotyczy. Jest to tymczasem istotny czynnik ryzyka, który należy kontrolować, przeprowadzając co kilka lat badanie ciśnienia krwi. Dotyczy to szczególnie osób w średnim wieku oraz seniorów, u których podwyższone ciśnienie krwi występuje częściej.
Zbyt wysokie ciśnienie krwi może z czasem prowadzić do chorób serca i zawału. Im wyższe ciśnienie, tym większe ryzyko. Wysokie ciśnienie jest zwykle leczone farmakologicznie, jednak można je obniżyć, wprowadzając w swoim życiu kilka zmian.
Ciśnienie krwi można przeprowadzić w większości aptek lub w gabinecie lekarskim. Jeśli chcesz regularnie kontrolować ciśnienie, możesz pomyśleć o zakupie własnego ciśnieniomierza. Nowoczesne ciśnieniomierze są dostępne w aptekach.
Wynik badania składa się z dwóch liczb, na przykład 120/80. Pierwsza liczba jest ciśnieniem szczytowym, gdy serce kurczy się (ciśnienie skurczowe). Druga oznacza ciśnienie minimalne, gdy serce jest rozluźnione (ciśnienie rozkurczowe).
Jeśli Twój stan zdrowia jest ogólnie dobry i nie bierzesz leków na ciśnienie, wyniki nieco poniżej normy nie powinny być przyczyną zmartwień. Modelowe ciśnienie krwi nie powinno przekraczać 120/80. Jest to ciśnienie występujące normalnie u zdrowych osób. Wyniki wielu osób niestety przekraczają te wartości. Problem ten dotyka szczególnie osób w średnim i bardziej zaawansowanym wieku, szczególnie wśród osób otyłych.
Ciśnienie skurczowe o wartościach od 120 do 140 oraz rozkurczowe w granicach od 80 do 90, jest uznawane za wynik, mogący prowadzić w przyszłości do nadciśnienia. Nie jest to jeszcze wynik wymagający podjęcia leczenia, jednak powinien skłonić do wprowadzenia kilku zmian.
Wynik powyżej 140/90, otrzymany w minimum trzech różnych badaniach, uznawany jest za podwyższone ciśnienie krwi. Tymczasowo podniesione ciśnienie krwi, na przykład w sytuacjach stresujących, nie jest niebezpieczne.
W zależności od dnia, ciśnienie może mieć różne wartości, dlatego nadciśnienie diagnozowane jest tylko w sytuacji, gdy wysokie wyniki badania powtarzają się. Do uznania ciśnienia za zbyt wysokie wystarczy zbyt wysoki odczyt tylko jednej z wartości ciśnienia (skurczowego lub rozkurczowego). Oznacza to, że powtarzający się wynik 150/85 lub 135/100, będzie uznany za nieprawidłowy.
Przy badaniu brana jest także pod uwagę różnica wartości. Jeśli jest duża (np. 170/85), może to oznaczać sztywność tętnic. Oznacza to, że naczynia krwionośne nie mogą się wystarczająco rozszerzyć, gdy serce pompuje krew i powoduje to wzrost ciśnienia.
Na naszej stronie znajdziesz wskazówki jak obniżyć ciśnienie krwi.
Wiele osób przeżywa stres z powodu kontaktu z placówkami medycznymi i ich personelem. Powoduje to występowanie zjawiska znanego jako „nadciśnienie białego fartucha”, czyli podwyższenie ciśnienia krwi spowodowane kontaktem z lekarzem. Jest to powszechny problem, dotyka on około 10 – 15% osób z nadciśnieniem zdiagnozowanym w warunkach szpitalnych lub laboratoryjnych. Te same badania przeprowadzone następnie w domu, dają poprawne wyniki.
Osoby, których dotyczy to zjawisko, nie są obarczone większym ryzykiem zapadnięcia na choroby serca niż osoby z poprawnym ciśnieniem. Leczenie farmakologiczne nie jest w ich wypadku konieczne, jednak zdarza się, że ze względu na wyniki badań, niepotrzebnie przepisuje się im leki.
Istnieje kilka rzadkich czynników, które mogą powodować wysokie ciśnienie, np. choroby nerek lub nadnercza. W wypadku podejrzenia występowania takich chorób, lekarz powinien zlecić przeprowadzenie odpowiednich badań. Najczęstszym rodzajem podwyższonego ciśnienia jest tak zwane nadciśnienie pierwotne, występujące często jako jedna z nieprawidłowości przy zespole metabolicznym.
Powyższe problemy zdrowotne są przedstawione wspólnie, ponieważ często występują jednocześnie. Osoby o podwyższonym ciśnieniu często cierpią na nadwagę i są zaliczane do grupy zagrożenia wysokim poziomem cukru we krwi i cukrzycą typu 2. Można to prosto zmienić, wprowadzając kilka zmian do trybu życia.
Zespół metaboliczny jest zwykle powodowany przez spożywanie zbyt dużej ilości węglowodanów. Tyczy się to szczególnie węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym, które są szybko trawione – na przykład mąki i cukru. W zależności od wrażliwości danego organizmu, te same objawy mogą występować również przy bardziej złożonych węglowodanach o niższym indeksie glikemicznym.
Węglowodany po dotarciu do żołądka są rozbijane na cukry proste (na przykład skrobia z pieczywa czy makaronu przetwarzana jest na glukozę), co podnosi poziom cukru we krwi. Aby sobie z nim poradzić, organizm wytwarza większe ilości insuliny.
Insulina jest głównym hormonem odpowiedzialnym za przechowywanie tłuszczu, a jej zbyt duża ilość może prowadzić w konsekwencji do otyłości. Może również zakłócać metabolizm cholesterolu i wpływać na ciśnienie krwi.
Podwyższony poziom insuliny prowadzi do odkładania płynów i soli w organizmie, co zwiększa ciśnienie krwi. Wysoki poziom insuliny powoduje ponadto zgrubienie tkanki wokół naczyń krwionośnych, co również powoduje podwyższenie ciśnienia.
Zmniejszenie ilości spożywanych węglowodanów zmniejsza zarówno poziom insuliny, jak i ciśnienie krwi. Może tak się dziać, ponieważ prawidłowo realizowana dieta ketogeniczna powoduje zmniejszone zatrzymywanie płynów w organizmie i zwiększa usuwanie soli przez mocz.
