Cukier naprawdę uzależnia! Jak się przed tym bronić?

Cukier w ostatnich latach jest traktowany jako jeden z najmniej zdrowych składników diety, który warto całkowicie wyeliminować z jadłospisu. Dlaczego? Ponieważ cukier jest obwiniany o rozwój wielu chorób przewlekłych, takich jak insulinooporność, cukrzyca typu 2, otyłość czy przewlekłe stany zapalne.

Okazuje się jednak, że dla większości osób – zwłaszcza tych nie stroniących od słodkości – wyeliminowanie cukru staje się niewykonalne. Głównym powodem, dla którego powinniśmy definitywnie rozstać się z cukrem, jest jego uzależniający charakter.

Jak to się dzieje, że cukier uzależnia?

Jedzenie słodyczy kojarzy nam się z czymś bardzo przyjemnym. Owszem – gdy przesadzimy z ilością, przypłacimy to przybieraniem na wadze. Ale skąd opinia, że cukier uzależnia? Uzależnienie nasuwa jednoznaczne skojarzenie z negatywnym działaniem na psychikę i generowaniem destrukcyjnych zachowań. Jak zatem stawiać w jednym rzędzie cukier i alkohol czy narkotyki?

Wystarczy przypomnieć sobie osoby, które „zajadają” stres słodyczami; dzieci, które w ramach nagrody za zjedzenie obiadu dostają batonika. A co z osobami, które żadnym sposobem nie potrafią zrezygnować ze zjedzenia kilku kostek czekolady? Dlaczego wielu z nas, gdy jest zmuszonych odmówić sobie słodyczy, reaguje rozdrażnieniem? Nie są to może objawy tak spektakularne jak w przypadku głodu alkoholowego czy narkotykowego, ale nie zmienia to faktu, że dla coraz większej rzeszy osób zjedzenie dużych ilości cukru staje się po prostu koniecznością.

Współczesna definicja nałogu mówi o tym, że uzależnić można się absolutnie od wszystkiego, co daje nam poczucie przyjemności i po co sięgamy coraz częściej. Dopuszczalna ilość cukru, jaką powinniśmy spożywać w ciągu dnia, to 6 łyżeczek. Ilość ta nie uwzględnia jedynie cukru dosypywanego do kawy czy herbaty; to także cukier zawarty w słodyczach, ketchupie, pieczywie, wędlinach, jogurtach, płatkach zbożowych… Ostatecznie przeciętny Europejczyk spożywa dziennie 30–40 łyżeczek cukru!

W badaniach laboratoryjnych przeprowadzonych na szczurach wykazano, że osobniki mające dostęp do cukru oraz kokainy, znacznie częściej wybierały… cukier! Podobno cukier uzależnia osiem razy mocniej niż kokaina, a ponieważ jest powszechnie dostępny – liczba osób nieświadomie uzależniających się od cukru rośnie. Doskonale wiedzą o tym producenci żywności, dodając cukier, gdzie tylko się da. A my sięgamy coraz częściej po wszystko, co zawiera cukier. Nasz mózg odpowiada na spożycie cukru syntezą neurotransmiterów, odpowiedzialnych m.in. za uczucie przyjemności; gdy cukru zaczyna brakować, mózg domaga się kolejnej dawki.

Przeczytaj również: Cukier – wróg dla naszego zdrowia

Jak poradzić sobie z białym uzależnieniem?

Najlepiej jest nie dopuszczać do uzależnienia od cukru – a takie działanie prewencyjne powinno być rozpoczęte w jak najmłodszym wieku. Rodzice muszą mieć świadomość, że w produktach dla dzieci, nierzadko uznawanych za zdrowe jedzenie, kryją się duże ilości cukru. Jogurty i deserki, kaszki, soki, płatki zbożowe – na tym często bazuje dieta malucha. Takie produkty zawierają mnóstwo sprytnie ukrytego cukru; szukać należy go pod rozmaitymi nazwami:

• cukier trzcinowy
• brązowy cukier
• fruktoza
• koncentrat soków owocowych
• sacharoza
• glukoza
• syrop glukozowo-fruktozowy

Jeśli jednak czujesz, że przymus zjedzenia czegoś słodkiego stale Ci towarzyszy – pora na cukrowy detoks. Ale nie licz na to, że tak po prostu odstawisz cukier z dnia na dzień – musisz dać sobie więcej czasu. Uwzględnij pojawienie się mało przyjemnych objawów – zmęczenia i senności, bólów i zawrotów głowy, rozdrażnienia czy drżenia rąk.

Odstawianie cukru z diety warto realizować stopniowo, ograniczając codziennie jego spożycie. Na zmianę nawyków żywieniowych możesz potrzebować 3–4 tygodni. W tym okresie zadbaj o to, aby na Twój talerz trafiały posiłki zapewniające długotrwałe uczucie sytości – ograniczy to chęć podjadania. Postaw na posiłki bogate w tłuszcz, a także dostarczające białka i błonnika. Jeśli spożywasz węglowodany – niech będą to wyłącznie takie o niskim indeksie glikemicznym. Zadbaj, aby w domu nie znalazły się żadne słodycze czy słodzone napoje. Robiąc zakupy zwracaj uwagę nie tylko na słodycze – wiele produktów zawiera tzw. ukryty cukier. Czytaj zatem skład produktów.

Co możesz zyskać? Po prostu zdrowie. Cukier generuje zjawisko glikacji, które uszkadza wiele struktur w organizmie. Cukier nie oszczędza Twojego serca, nerek, układu nerwowego czy odpornościowego, poza tym generuje nadwagę.

Przeczytaj także: Dieta ketogeniczna, a post przerywany – jak to połączyć?