Insulinooporność – przyczyny, rozpoznanie i leczenie
Insulinooporność to często diagnozowane zaburzenie metaboliczne, które może prowadzić do wielu schorzeń o charakterze przewlekłym. U podstaw tego zaburzenia leży brak wrażliwości komórek na insulinę, co prowadzi do nieprawidłowości w poziomie węglowodanów oraz lipidów, może generować ponadto liczne zaburzenia hormonalne.
Jeśli nie wiesz, czy Ciebie także dotyczy problem insulinooporności, w dalszej części tekstu dowiesz się, kto jest szczególnie narażony na jej rozwój i jak rozpoznać insulinooporność. Na pewno ciekawi Cię także, jak żyć z insulinoopornością i jakie są jej konsekwencje. Jestem dietetykiem specjalizującym się w leczeniu cukrzycy czy insulinooporności dietą, przedstawię Ci zatem skuteczny sposób radzenia sobie z tą przypadłością na drodze zmiany stylu życia na zdrowszy. Przed Tobą garść przydatnych informacji o insulinooporności.
Kogo może dotknąć insulinooporność?
Insulinooporność to stan, w którym mimo właściwej syntezy insuliny przez trzustkę, glukoza nie jest wykorzystywana przez komórki jako źródło energii. Dochodzi zatem do wzrostu poziomu glukozy we krwi, dalszego pobudzenia trzustki do syntezy insuliny oraz spadku wrażliwości komórek na jej działanie.
Insulinooporność może być uwarunkowana genetycznie – wtedy syntetyzowana jest insulina o nieprawidłowej budowie, która nie oddziałuje właściwie na receptory insulinowe w tkankach. Inne przyczyny insulinooporności to zaburzenia hormonalne prowadzące do zwiększonego wydzielania hormonów o działaniu przeciwstawnym do insuliny – kortyzolu, glukagonu, hormonu wzrostu czy hormonów tarczycy. Najczęściej jednak insulinooporność towarzyszy nadwadze czy otyłości, zwłaszcza typu brzusznego.
Otyłość prowadzi do rozwoju insulinooporności na drodze kilku mechanizmów:
- wydzielania wolnych kwasów tłuszczowych, które wykorzystywane są jako źródło energii zamiast glukozy
- wydzielania hormonów o działaniu przeciwstawnym do insuliny
Pozostałe czynniki ryzyka to płeć męska, wiek, dieta wysokowęglowodanowa i wysokokaloryczna oraz siedzący tryb życia.
Objawy insulinooporności
Insulinoporność to zaburzenie metaboliczno – hormonalne o złożonym charakterze, zatem objawy insulinoopornosci mogą mieć bardzo zróżnicowany charakter. Najczęściej wynikają one z wysokiego poziomu glukozy i lipidów we krwi.
Objawy insulinooporności to najczęściej:
- nadciśnienie
- hiperlipidemia, czyli wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi
- wzrost stężenia kwasu moczowego we krwi
- ciągłe zmęczenie i senność
- ciągłe uczucie głodu oraz apetyt zaraz po spożyciu posiłku
- trudności w odchudzaniu
Powikłania insulinooporności mogą być bardzo poważne, gdyż może dojść do rozwoju wielu schorzeń przewlekłych – cukrzycy typu 2, miażdżycy, niealkoholowego stłuszczenia wątroby czy zespołu policystycznych jajników. Dlatego tak ważne jest jak najszybsze rozpoznanie insulinooporności oraz wdrożenie leczenia.
Rozpoznanie insulinooporności – jakie badania wykonać?
Diagnostyka insulinooporności opiera się na wykonaniu testów laboratoryjnych. Wykonywane najczęściej badania na insulinooporność to:
- test HOMA, czyli wyliczenie wskaźnika insulinooporności na drodze jednoczesnego oznaczenia poziomu glukozy i insuliny we krwi
- doustny test obciążenia glukozą
- klamra metaboliczna, czyli jednoczesne podawanie pacjentowi glukozy i insuliny oraz ocena poziomu glikemii
- oznaczanie poziomu insuliny.
Zdiagnozowano u Ciebie insulinooporność – co dalej?
Jeśli usłyszysz diagnozę: insulinooporność, najprawdopodobniej nie zostaną Ci przepisane żadne leki. Niekiedy u pacjentów ze znaczną otyłością, czyli BMI powyżej 35, wprowadzana jest metformina, czyli lek hipoglikemizujący. Ponadto, jeśli przyczyną insulinooporności są zaburzenia hormonalne, może zaistnieć konieczność wyrównania ich poziomu lekami. W przeważającej większości przypadków leczenie insulinooporności polega na zmianie trybu życia.
Konieczna jest normalizacja masy ciała, regularna aktywność fizyczna oraz właściwa dieta. Podstawą jest konsultacja z dietetykiem, gdyż samodzielne układanie jadłospisu nie jest dobrym pomysłem. I w tym celu zapraszam do mojego gabinetu – analizując wyniki badań, wagę oraz przeprowadzając szczegółowy wywiad, oferuję każdemu pacjentowi spersonalizowaną dietę w insulinooporności. Dzięki niej z bezpieczny i trwały sposób zredukujesz masę ciała, przywrócisz prawidłowy poziom glukozy we krwi oraz zwiększysz wrażliwość tkanek na insulinę.
Przeczytaj również: Sposoby leczenia insulinooporności