Zdecydowana większość osób zapytanych o to, jaki jest najbardziej szkodliwy składnik diety – wymieni cholesterol. Cholesterol od wielu lat postrzegany jest jako najważniejszy czynnik ryzyka rozwoju chorób serca, a tym samym – jedna z przyczyn zwiększonej śmiertelności. Opinia ta wciąż jeszcze podtrzymywana jest przez wielu lekarzy, a także producentów leków hipoglikemizujących. Wszak obsesyjne wręcz obniżanie poziomu cholesterolu statynami postrzegane jest jako najlepsza prewencja chorób serca.
Jak wytłumaczyć paradoks, że pomimo coraz częstszego stosowania leków obniżających poziom cholesterolu we krwi wzrasta odsetek zawałów serca czy choroby niedokrwiennej serca? Dlaczego u większości osób hospitalizowanych w Stanach Zjednoczonych poziom cholesterolu jest w normie? Odpowiedź jest prosta – cholesterol wcale nie szkodzi!
Od kilkudziesięciu lat świat żył strachem przed podwyższonym poziomem cholesterolu. Dlaczego? Kiedy przed laty badano pacjentów cierpiących na choroby serca, dostrzeżono, że u części z nich występuje podwyższony poziom cholesterolu – i w ten sposób skojarzono cholesterol z chorobami serca. Nie wykazano jednak jednoznacznego powiązania, a jedynie dopatrzono się wątpliwego związku.
W rzeczywistości okazało się, że wyższy poziom cholesterolu był konsekwencją przewlekłego stanu zapalnego, który generował schorzenia serca. Zalecono ograniczenie spożycia cholesterolu wraz z dietą – chyba każdy słyszał o tym, aby jeść tylko dwa-trzy jajka tygodniowo. Zalecono regularne badanie poziomu cholesterolu we krwi i stosowanie statyn przy przekroczeniu „normy”. Tymczasem farmakoterapia hipercholesterolemii okazała się bardziej szkodliwa niż sama przyczyna jej stosowania.
Poziom cholesterolu w organizmie kształtuje się głównie pod wpływem jego syntezy w wątrobie. Dieta dostarcza niewielkich ilości tego związku, a ograniczając spożycie mięs, jaj czy tłuszczów zwierzęcych, zubożamy dietę w cenne składniki odżywcze: tłuszcze nasycone i nienasycone, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, witaminy z grupy B, wapń, magnez czy żelazo.
Statyny również nie są dobrym rozwiązaniem. Leki te obniżają poziom cholesterolu, ale mogą szkodzić zdrowiu. Zbyt niski poziom cholesterolu sprzyja pogorszeniu stanu zdrowia – cholesterol jest niezbędny do syntezy hormonów sterydowych, funkcjonowania mózgu i układu rozrodczego. Ponadto statyny mogą powodować:
Paradoks statyn: obniżając poziom koenzymu Q10, statyny mogą osłabiać mięsień serca i generować niewydolność serca.
Cholesterol to związek o działaniu przeciwzapalnym. Jego zwiększona synteza w wątrobie sygnalizuje problemy zdrowotne – wysoki poziom cholesterolu nie jest przyczyną chorób, lecz ich manifestacją. Nie ma potrzeby obniżania jego poziomu lekami – należy znaleźć przyczynę hipercholesterolemii i ją wyeliminować.
Częstą przyczyną wysokiego poziomu cholesterolu we krwi jest nadmierne spożycie węglowodanów. Ten makroskładnik diety generuje przewlekły stan zapalny i prowadzi do nadmiernej syntezy endogennej cholesterolu. Zamiast ograniczać produkty dostarczające cholesterol i tłuszcz, warto wyeliminować jak najwięcej węglowodanów i oprzeć dietę na tłuszczach.
Optymalna podaż cholesterolu pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układów:
Aby zapobiegać chorobom przewlekłym, warto:
Przeczytaj również: Dieta keto dla kobiet – wpływ diety na hormony
