W ostatnich latach na popularności zyskują niskowęglowodanowe modele żywienia, a jednym z nich jest dieta ketogeniczna. Ten sposób żywienia przez wiele osób postrzegany jest znacznie szerzej – jako zdrowy model życia. Wciąż jednak wzbudza wiele kontrowersji. Z jednej strony nikt nie podważa skuteczności diety ketogenicznej w terapii padaczki i innych schorzeń neurologicznych, a także insulinooporności czy cukrzycy.
Nie brakuje wiarygodnych badań naukowych świadczących o powodzeniu takiej terapii. Z drugiej strony jednak środowisko dietetyków i lekarzy wciąż utożsamia dietę ketogeniczną ze stanem kwasicy ketonowej, czyli zaburzeniem metabolicznym będącym konsekwencją źle leczonej cukrzycy.
To zasadniczy błąd, gdyż te dwa stany nie mają ze sobą nic wspólnego. Co więcej, ketoza odżywcza to stan bardzo pożądany, zaś kwasica ketonowa to poważne zaburzenie. Niechęć do diety ketogenicznej wynika ponadto z innego błędnego przekonania – że węglowodany są podstawowym źródłem energii, zwłaszcza dla mózgu. Ten mit także można bardzo łatwo obalić – i uczynię to w dalszej części tekstu. Nie należy zatem obawiać się znacznego ograniczenia spożycia węglowodanów ani postrzegać takiej zmiany żywieniowej jako restrykcyjnej. Warto poznać korzyści płynące z wdrożenia diety ketogenicznej w życie.
Stan ketozy jest zjawiskiem fizjologicznym. Mówimy o nim wówczas, gdy przy zminimalizowaniu spożycia węglowodanów oraz umiarkowanej konsumpcji białka występuje wysoka podaż tłuszczów. W rezultacie organizm – poszukując alternatywnych dla glukozy źródeł energii – przekształca tłuszcze do ciał ketonowych. Takie zjawisko w niewielkim nasileniu ma miejsce np. po nocnym poście czy innej kilku- lub kilkunastogodzinnej przerwie w przyjmowaniu posiłków. Wówczas organizm preferencyjnie czerpie energię z glikogenu, a gdy wyczerpią się jego zapasy – z tkanki tłuszczowej. Do zjawiska ketozy można doprowadzić także świadomie, stosując dietę ketogeniczną – i wtedy kluczowe znaczenie ma stałe podtrzymywanie stanu ketozy. Taki stan jest całkowicie fizjologiczny i zdrowy – brak jest jakichkolwiek dowodów na szkodliwość diety ketogenicznej, jeśli jest stosowana prawidłowo. Co więcej, ketoza odżywcza to stan bardzo pożądany. Jednak teraz konieczne jest wyjaśnienie różnic między ketozą odżywczą a ketoacydozą, czyli kwasicą ketonową w przebiegu cukrzycy.
Zarówno kwasica ketonowa, jak i ketoza odżywcza cechują się wysoką zawartością ciał ketonowych we krwi. W przypadku ketozy towarzyszy im jednak niski poziom glukozy we krwi, zaś w przebiegu kwasicy ketonowej – przeciwnie, stwierdzana jest hiperglikemia. Insulina jest hormonem warunkującym wykorzystanie glukozy jako źródła energii przez komórki. Gdy zabraknie tego hormonu u chorych na cukrzycę (np. w efekcie niewłaściwie prowadzonej insulinoterapii), organizm zachowuje się tak, jakby był pozbawiony glukozy. Dochodzi wówczas do nasilonej syntezy ciał ketonowych przy jednoczesnym wysokim poziomie glukozy we krwi. W stanie niedoboru insuliny produkcja ciał ketonowych postępuje aż do poziomu przekraczającego 20 mmol, co może prowadzić do śpiączki. Wystarczy jednak nawet niewielka ilość insuliny, aby utrzymać syntezę ciał ketonowych w całkowicie bezpiecznym, fizjologicznym zakresie.
Ketoza odżywcza to samo zdrowie?Współczesny model żywienia to dużo kalorii i dużo węglowodanów – co w połączeniu z mało aktywnym trybem życia stanowi przyczynę chorób cywilizacyjnych. Dlaczego model wysokowęglowodanowy promowany jest jako zdrowy, skoro zdecydowana większość społeczeństwa je w taki sposób – i choruje?
Dieta ketogeniczna jest natomiast takim sposobem żywienia, do jakiego przystosowany został na przestrzeni tysięcy lat nasz organizm. Nasi przodkowie prowadzący zbieracko-łowiecki tryb życia żywili się właśnie w taki sposób.
Stosując dietę ketogeniczną, możesz bezpiecznie schudnąć – tkanka tłuszczowa będzie stale spalana. Ale pozytywny wpływ diety ketogenicznej na sylwetkę to nie wszystko. Najważniejsze znaczenie ma wpływ tej diety na zdrowie. A ten sprowadza się do możliwości wyleczenia lub wspomagania terapii takich schorzeń jak:
Dieta ketogeniczna stanowi ponadto doskonały przykład diety w Hashimoto. Realizacja diety ketogenicznej nie jest wcale trudna – wystarczy opanować podstawowe zasady. Dietę taką najlepiej jest realizować pod opieką dietetyka – a ja mam wieloletnie doświadczenie w wykorzystywaniu diety ketogenicznej w terapii chorób przewlekłych. Pomagam skutecznie i trwale redukować masę ciała oraz zauważalnie poprawiać stan zdrowia – wszystko dzięki diecie ketogenicznej.
Przeczytaj także: Największe mity dotyczące tłuszczów w diecie
Dietetyk kliniczny, specjalista ds. żywienia i popularyzator zdrowego stylu życia, znany z podejścia do diety ketogenicznej oraz indywidualnej pracy z pacjentem. Autor kursów online, praktycznych ebooków i licznych artykułów edukacyjnych. Aktywnie dzieli się wiedzą w social mediach, gdzie wspiera swoich odbiorców w osiąganiu zdrowych nawyków. Zobacz ofertę kursów: [Sprawdź kursy Grzegorza »]