Powszechnie znany jest korzystny wpływ kwasów omega-3 na zdrowie, coraz więcej mówi się także o tym, jak ogromne znaczenie na funkcjonowanie organizmu ma skład jelitowej flory bakteryjnej. Okazuje się, że istnieje ścisła zależność między spożywaniem kwasów omega-3 a kondycją mikrobiomu jelitowego. W jaki sposób taką wiedzę można wykorzystać w praktyce?
Nasze jelita zasiedlane są przez specyficzne mikroorganizmy, tworzące optymalne środowisko jelitowe. Skład flory bakteryjnej jelit rozpoczyna się kształtować już w momencie narodzin, a proces ten kontynuowany jest w kolejnych latach życia.
W ukształtowanym mikrobiomie człowieka dominują bakterie Lactobacillus, Ruminococcus, Faecalibacterium, Roseburia, a w mniejszych ilościach występują Bacteroides i Prevotella.
Zaburzenia mikrobiomu odbijają się negatywnie nie tylko na funkcjonowaniu samych jelit, ale także całego organizmu. Okazuje się bowiem, że nieprawidłowości w mikrobiomie odpowiedzialne są za:
Sposób żywienia wywiera kluczowy wpływ na mikrobiom jelitowy, a tym samym na stan zdrowia organizmu. Jednym z najistotniejszych składników diety mogą okazać się kwasy omega-3.
Polecamy również: Szwedzka rewolucja na talerzu, czyli pokochaj tłuszcze w diecie
Spośród wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 (PUFA), kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA) to dwie główne formy bioaktywne u ludzi. Te kwasy tłuszczowe mogą być syntetyzowane z prekursora – kwasu α-linolenowego (ALA).
Niestety, proces syntezy wymaga kilku chemicznych reakcji wydłużania i desaturacji, przez co konwersja dwóch aktywnych form u ssaków jest mniej wydajna niż pobieranie z diety. Z tego powodu zaleca się spożywanie żywności bogatej w EPA i DHA.
Najbogatsze naturalne źródła kwasów omega-3 w diecie to:
Ponieważ jednak żywność bogata w te kwasy tłuszczowe nie jest szeroko rozpowszechniona, EPA i DHA są często stosowane jako suplementy diety. Zalecane dobowe spożycie kwasów DHA i EPA to około 250–300 mg.
Wiele badań wykazało korelację między kwasami omega-3 a odpowiedzią zapalną. PUFA omega-3 są na ogół kojarzone z działaniem przeciwzapalnym, w porównaniu z PUFA omega-6, które są powiązane z działaniem prozapalnym.
Suplementacja kwasów tłuszczowych omega-3 zapewnia wiele korzyści zdrowotnych w zapobieganiu różnym przewlekłym chorobom zwyrodnieniowym, takim jak:
Długoterminowe nawyki żywieniowe odgrywają kluczową rolę w tworzeniu społeczności mikroflory jelitowej specyficznej dla każdego człowieka. Pomimo wielu publikacji na temat wpływu węglowodanów czy błonnika, wpływ tłuszczów dietetycznych, takich jak wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, na mikroflorę jelitową jest wciąż przedmiotem badań.
Jakie zmiany w mikrobiomie wywołuje suplementacja omega-3?Badania przeprowadzone u dorosłych wykazały pewne typowe zmiany w mikroflory jelitowej po suplementacji kwasów omega-3. W szczególności zaobserwowano spadek liczby Faecalibacterium, często związany ze wzrostem liczby bakterii Bacteroidetes oraz bakterii wytwarzających maślan należących do rodziny Lachnospiraceae.
Zaburzenie składu tej flory bakteryjnej występuje u pacjentów z nieswoistymi zapaleniami jelit. Omega-3 PUFA mogą wywierać pozytywne działanie, odwracając skład mikroflory w schorzeniach jelit i zwiększając produkcję związków przeciwzapalnych, takich jak krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe.
Zgromadzone dowody w badaniach na modelach zwierzęcych wskazują, że wzajemne oddziaływanie mikroflory jelitowej, kwasów tłuszczowych omega-3 i odporności pomaga w utrzymaniu integralności ściany jelit i współdziała z komórkami odpornościowymi gospodarza.
Badania na ludziach i zwierzętach podkreśliły zdolność kwasów tłuszczowych omega-3 do wpływania na oś jelita-mózg, działając poprzez skład mikroflory jelitowej. Z tych odkryć wyłania się znaczenie połączenia omega-3 z mikroflorą, co zachęca do dalszych badań w tym obszarze.
Przeczytaj również: Co wiemy o tkance tłuszczowej?
Dietetyk kliniczny, specjalista ds. żywienia i popularyzator zdrowego stylu życia, znany z podejścia do diety ketogenicznej oraz indywidualnej pracy z pacjentem. Autor kursów online, praktycznych ebooków i licznych artykułów edukacyjnych. Aktywnie dzieli się wiedzą w social mediach, gdzie wspiera swoich odbiorców w osiąganiu zdrowych nawyków. Zobacz ofertę kursów: [Sprawdź kursy Grzegorza »]